Szef unijnego Zielonego Ładu powiedział, że kraje planujące spalanie węgla jako alternatywy dla rosyjskiego gazu mogą to zrobić zgodnie z celami klimatycznymi UE.

Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Frans Timmermans powiedział, że spalanie węgla może być alternatywą dla rosyjskiego gazu„W tej sytuacji nie ma żadnych tabu” – powiedział Frans Timmermans w programie BBC Radio 4 Today w czwartek.

UE i wiele jej krajów członkowskich zdecydowanie poparło gaz ziemny jako odskocznię w dążeniu do ograniczenia zużycia węgla, najbardziej zanieczyszczającego paliwa kopalnego, i przejścia na odnawialne źródła energii. Zaledwie miesiąc temu, ku rozczarowaniu działaczy, Komisja Europejska określiła gaz jako zrównoważoną inwestycję.

„Wszystko się zmieniło. Mam na myśli, że tydzień temu historia potoczyła się bardzo ostro i musimy pogodzić się z tą historyczną zmianą” – powiedział Timmermans.

„Polska i kilka innych krajów planowało tranzyt z węgla, na gaz, a następnie przejść na OZE. Jeśli pozostaną dłużej przy węglu, a potem natychmiast przejdą na OZE, to nadal może mieścić się w parametrach, które ustaliliśmy naszą politykę klimatyczną” – powiedział.

„Wszystko się zmieniło. Mam na myśli, że tydzień temu historia potoczyła się bardzo ostro i musimy pogodzić się z tą historyczną zmianą” – powiedział Timmermans.

„Polska i kilka innych krajów planowało tranzyt z węgla, a następnie tymczasowo korzystać z gazu ziemnego, a następnie przejść na OZE. Jeśli pozostaną dłużej przy węglu, a potem natychmiast przejdą na OZE, to nadal może mieścić się w parametrach, które ustaliliśmy naszą politykę klimatyczną” – powiedział.

Ponad jedna trzecia europejskiego gazu pochodzi z Rosji. Timmermans powiedział, że UE musi „odzwyczaić się od zależności… znacznie szybciej, niż się spodziewaliśmy”.

W tym celu UE w przyszłym tygodniu wprowadzi pakiet środków mających na celu złagodzenie krótkoterminowych skutków zakłóceń w dostawach rosyjskiego gazu i przyspieszenie całkowitego odejścia od paliw kopalnych.

W czwartek Międzynarodowa Agencja Energetyczna opublikowała analizę, z której wynika, że Europa może zmniejszyć import rosyjskiego gazu ziemnego o ponad jedną trzecią w ciągu roku. Jedną z „opcji krótkoterminowej” byłoby przejście z energii gazowej poprzez „zwiększone wykorzystanie europejskiej floty węglowej lub wykorzystanie paliw alternatywnych, takich jak ropa naftowa, w istniejących elektrowniach gazowych”. Agencja nie zaleciła jednak takiego podejścia, ponieważ wiązało się ono ze „znaczącymi kompromisami”.

Niektóre kraje już przyglądają się zwrotowi w kierunku węgla.

Premier Włoch Mario Draghi powiedział w zeszłym tygodniu tamtejszym prawodawcom, że „elektrownie węglowe mogą wymagać ponownego otwarcia w celu uzupełnienia wszelkich braków w perspektywie krótkoterminowej” w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę.

Rzecznik Polski powiedział, że sytuacja jest „zbyt dynamiczna w tej chwili”, aby przesądzać o długoterminowej reakcji politycznej. Jednak minister energetyki Anna Moskwa powiedziała POLITICO na początku tego tygodnia, że UE powinna „odrusyfikować” swój sektor energetyczny.

Inwazja na Ukrainę „nie pomaga sprawie gazu” – powiedział Nareg Terzian, rzecznik Międzynarodowego Stowarzyszenia Producentów Ropy i Gazu.

Powiedział jednak, że „należy dokonać ważnego rozróżnienia między rolą gazu w systemie energetycznym UE a tym, skąd UE go bierze”. Dodał, że częścią odpowiedzi powinno być również poszukiwanie nowych źródeł importu i wiercenie w poszukiwaniu nowych zasobów w samej Europie.

Timmermans powiedział, że chociaż niektóre kraje mogą teraz dążyć do spalania węgla, reakcja „nie powinna spowalniać naszego przejścia na odnawialne źródła energii, ponieważ właśnie tego potrzebujemy, aby odwrócić inne śmiertelne niebezpieczeństwo, przed którym stoimy, czyli kryzys klimatyczny”.

Podał przykład Niemiec, które opracowują plany gwałtownego przyspieszenia swoich celów w zakresie odnawialnych źródeł energii. Minister Klimatu i Gospodarki Robert Habeck nie wykluczył w niedzielę opóźnienia wycofania się z węgla i atomu, mówiąc niemieckiej telewizji publicznej, że „nie ma tabu”.

Powiedział jednak, że opóźnienie wyjścia z atomu nie pomoże w zastąpieniu gazu, ponieważ jakiekolwiek przedłużenie poza ten rok spowoduje poważne problemy z bezpieczeństwem i dostawami, a więcej węgla nie jest alternatywą, ponieważ Niemcy importują połowę węgla kamiennego z Rosji.

Ceny węgla w Europie również wzrosły, ponieważ handlowcy starają się pozyskać węgiel spoza Rosji dla zakładów użyteczności publicznej.